Na današnji dan 1992. godine počela je opsada Sarajeva.
Prošlo je 30 godina otkako su na sarajevskom mostu Vrbanja snajperskim hicem ubijene Suada Dilberović i Olga Sučić, prve žrtve opsade glavnog grada Bosne i Hercegovine.
Od 5. aprila 1992. godine do 29. februara 1996. godine oko 350.000 stanovnika bilo je izloženo svakodnevnoj vatri pripadnika nekadašnje JNA i paravojnih formacija, a kasnije pripadnika takozvane Vojske Republike Srpske, iz skoro svih vrsta naoružanja, sa položaja smještenih na okolnim brdima.
Nisu uspjeli sići i zauzeti grad samo zahvaljujući ogromnoj volji, želji i naporima branilaca, mahom građana koji su se odazvali pozivu na odbranu, te u početku skoro goloruki, u patikama i farmericama, s minimalno naoružanja, stali na branike grada.
Prema poslijeratnim istraživanjima, najviše stanovnika, skoro četiri petine od ukupnog broja poginulih, stradalo je u prve dvije godine rata.
Prve civilne žrtve opsade Sarajeva Suada Dilberović i Olga Sučić ubijene su 5. aprila na mostu Vrbanja, nedaleko od zgrade tadašnje Skupštine Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine ispred koje su se odvijale demonstracije građana koji su tražili mir, a na koje je otvorena vatra. Nekadašnji most Vrbanja danas nosi ime po dvjema hrabrim ženama. Podsjetimo da je posljednja žrtva rata bila Mirsada Durić, koja je poginula u napadu na tramvaj 9. januara 1996. godine kod Zemaljskog muzeja, također u blizini zgrade Parlamenta BiH. Počinioci napada koji se dogodio prvog dana pokretanja tramvaja nakon potpisivanja Mirovnog sporazuma za Bosnu i Hercegovinu nikad nisu otkriveni.
Tokom opsade koja je trajala 44 mjeseca, iz različitih naoružanja gađane su mahale, gradska naselja, ulice, trgovi…
Mnogi objekti – zgrada gradskog porodilišta na Jezeru, zgrada glavne Pošte, Vijećnica sa desetinama hiljada vrijednih knjiga, Olimpijski muzej, zgrada dnevnog lista "Oslobođenje“, brojne fabrike, škole, ustanove kulture… - izgorjeli su do temelja.
Neki objekti, poput zgrade Radio-televizije Bosne i Hercegovine, gađani su i tzv. modificiranim aviobombama teškim i po 250 kilograma, o čemu postoje svjedočenja i izvještaji balističara sa suđenja za zločine počinjene u ratu u Bosni i Hercegovini pred Međunarodnim krivičnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju.
Dovitljivošću građana i tadašnje lokalne vlasti, otvoreni su punktovi ili iskopani bunari na kojima su građani dolazili po pitku vodu. Plastični kanisteri za vodu u opkoljenom gradu, u kojem nije bilo snabdijevanja prodavnica, bili su tražena roba. Svakodnevni redovi i ljeti i zimi bili su meta agresora na lokacijama za točenje vode.
Tako su pijaca i zatvorena tržnica Markale u starom dijelu grada pogođeni dva puta. Prvi put, od eksplozije granate na pijaci Markale, 5. februara 1994. godine, ubijeno je 68 i ranjeno 144 civila. U masakru na samom kraju rata, 28. augusta 1995. godine, kod Gradske tržnice Markale poginula su 43 a ranjena 84 građana Sarajeva.
Nisu bila pošteđena ni djeca u školama. U osnovnoj školi u naselju Alipašino Polje, u granatiranju 9. novembra 1993. godine, poginula je učiteljica Fatima Gunić i troje učenika, a ranjen 21 civil.
Opsada Sarajeva ostat će u historiji opisana kao najduža opsada jednog glavnog grada. Probudila je prkos, hrabrost, ali i kreativnost građana.
Međunarodni krivični tribunal za bivšu Jugoslaviju je za terorisanje građana Sarajeva na doživotnu kaznu zatvora osudio Stanislava Galića, nekadašnjeg komandanta Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske. Na zatvorsku kaznu od 29 godina osuđen je Galićev nasljednik na čelu Sarajevsko-romanijskog korpusa VRS-a Dragomir Milošević.
Bivši predsjednik Republike Srpske i vojni vođa VRS-a Radovan Karadžić osuđen je na doživotni zatvor, između ostalog, za teroriziraje civila u Sarajevu snajperskim i artiljerijskim napadima.
Komandant VRS-a Ratko Mladić je pred Haškim tribunalom prvostepeno osuđen na istu kaznu zatvora, između ostalog, za teroriziranje civila u Sarajevu snajperskim i artiljerijskim napadima.
U presudama MKSJ-a je utvrđeno kako su jedinice Sarajevsko-romanijskog korpusa VRS-a namjerno gađale civile sprovodeći kampanju terora koja je za cilj imala da izvrši pritisak na vlasti u Sarajevu.
Oni koji su preživjeli sa gorčinom u srcu pominju teške dane opsade. Onih kojih više nema, podsjetnik su da se ovako nešto više nikada ne smije dogoditi.
Fotografija: index.ba
Na današnji dan 1992. godine počela je opsada Sarajeva.
Prošlo je 30 godina otkako su na sarajevskom mostu Vrbanja snajperskim hicem ubijene Suada Dilberović i Olga Sučić, prve žrtve opsade glavnog grada Bosne i Hercegovine.
Od 5. aprila 1992. godine do 29. februara 1996. godine oko 350.000 stanovnika bilo je izloženo svakodnevnoj vatri pripadnika nekadašnje JNA i paravojnih formacija, a kasnije pripadnika takozvane Vojske Republike Srpske, iz skoro svih vrsta naoružanja, sa položaja smještenih na okolnim brdima.
Nisu uspjeli sići i zauzeti grad samo zahvaljujući ogromnoj volji, želji i naporima branilaca, mahom građana koji su se odazvali pozivu na odbranu, te u početku skoro goloruki, u patikama i farmericama, s minimalno naoružanja, stali na branike grada.
Prema poslijeratnim istraživanjima, najviše stanovnika, skoro četiri petine od ukupnog broja poginulih, stradalo je u prve dvije godine rata.
Prve civilne žrtve opsade Sarajeva Suada Dilberović i Olga Sučić ubijene su 5. aprila na mostu Vrbanja, nedaleko od zgrade tadašnje Skupštine Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine ispred koje su se odvijale demonstracije građana koji su tražili mir, a na koje je otvorena vatra. Nekadašnji most Vrbanja danas nosi ime po dvjema hrabrim ženama. Podsjetimo da je posljednja žrtva rata bila Mirsada Durić, koja je poginula u napadu na tramvaj 9. januara 1996. godine kod Zemaljskog muzeja, također u blizini zgrade Parlamenta BiH. Počinioci napada koji se dogodio prvog dana pokretanja tramvaja nakon potpisivanja Mirovnog sporazuma za Bosnu i Hercegovinu nikad nisu otkriveni.
Tokom opsade koja je trajala 44 mjeseca, iz različitih naoružanja gađane su mahale, gradska naselja, ulice, trgovi…
Mnogi objekti – zgrada gradskog porodilišta na Jezeru, zgrada glavne Pošte, Vijećnica sa desetinama hiljada vrijednih knjiga, Olimpijski muzej, zgrada dnevnog lista "Oslobođenje“, brojne fabrike, škole, ustanove kulture… - izgorjeli su do temelja.
Neki objekti, poput zgrade Radio-televizije Bosne i Hercegovine, gađani su i tzv. modificiranim aviobombama teškim i po 250 kilograma, o čemu postoje svjedočenja i izvještaji balističara sa suđenja za zločine počinjene u ratu u Bosni i Hercegovini pred Međunarodnim krivičnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju.
Dovitljivošću građana i tadašnje lokalne vlasti, otvoreni su punktovi ili iskopani bunari na kojima su građani dolazili po pitku vodu. Plastični kanisteri za vodu u opkoljenom gradu, u kojem nije bilo snabdijevanja prodavnica, bili su tražena roba. Svakodnevni redovi i ljeti i zimi bili su meta agresora na lokacijama za točenje vode.
Tako su pijaca i zatvorena tržnica Markale u starom dijelu grada pogođeni dva puta. Prvi put, od eksplozije granate na pijaci Markale, 5. februara 1994. godine, ubijeno je 68 i ranjeno 144 civila. U masakru na samom kraju rata, 28. augusta 1995. godine, kod Gradske tržnice Markale poginula su 43 a ranjena 84 građana Sarajeva.
Nisu bila pošteđena ni djeca u školama. U osnovnoj školi u naselju Alipašino Polje, u granatiranju 9. novembra 1993. godine, poginula je učiteljica Fatima Gunić i troje učenika, a ranjen 21 civil.
Opsada Sarajeva ostat će u historiji opisana kao najduža opsada jednog glavnog grada. Probudila je prkos, hrabrost, ali i kreativnost građana.
Međunarodni krivični tribunal za bivšu Jugoslaviju je za terorisanje građana Sarajeva na doživotnu kaznu zatvora osudio Stanislava Galića, nekadašnjeg komandanta Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske. Na zatvorsku kaznu od 29 godina osuđen je Galićev nasljednik na čelu Sarajevsko-romanijskog korpusa VRS-a Dragomir Milošević.
Bivši predsjednik Republike Srpske i vojni vođa VRS-a Radovan Karadžić osuđen je na doživotni zatvor, između ostalog, za teroriziraje civila u Sarajevu snajperskim i artiljerijskim napadima.
Komandant VRS-a Ratko Mladić je pred Haškim tribunalom prvostepeno osuđen na istu kaznu zatvora, između ostalog, za teroriziranje civila u Sarajevu snajperskim i artiljerijskim napadima.
U presudama MKSJ-a je utvrđeno kako su jedinice Sarajevsko-romanijskog korpusa VRS-a namjerno gađale civile sprovodeći kampanju terora koja je za cilj imala da izvrši pritisak na vlasti u Sarajevu.
Oni koji su preživjeli sa gorčinom u srcu pominju teške dane opsade. Onih kojih više nema, podsjetnik su da se ovako nešto više nikada ne smije dogoditi.
Fotografija: index.ba